Pod koniec maja jednym z ważniejszych wydarzeń było spotkanie architekta Christiana Kereza z publicznością w krakowskim Centrum manggha w ramach cyklu wykładów "Co to jest architektura?".
Domy mieszkalne prezentowane przez Kereza charakteryzują się prostotą koncepcji projektowych łączących reguły minimalistyczne wraz z nowoczesnymi nurtami budynków otwartych na środowisko zewnętrzne. Najtrudniejsze według architekta było zawsze utrzymanie prostoty projektu. Środkami była minimalizacja elementów wewnętrznych z jednoczesną likwidacją ścian zewnętrznych. Ogromne przeszklenia powodują uczucie otwartości, a właściwa przestrzeń pokoju, sypialni lub kuchni kończy się dopiero na otaczających dom drzewach. Istnieją tutaj ściany wewnętrzne. Jednakże w obydwu prezentowanych projektach są one dla architekta prawdziwym wyzwaniem projektowym, a dla konstruktorów zapewne drogą przez mękę. W projekcie budynku dwumieszkaniowego założono konstrukcję praktycznie o jednej, wewnętrznej ścianie konstrukcyjnej, która dzieli budynek i daje użytkownikom minimalną, potrzebną ilość powierzchnii prywatnych. W drugim projekcie stosowane są natomiast ściany wewnętrzne, których ułożenie jest zmienne na każdym piętrze budowli. Powstaje pewna abstrakcyjność obiektu architektonicznego. Rodzaj i funkcja pomieszczenia nie ma dla Christiana Kereza żadnego znaczenia. Ważne jest tylko to, że różnicują się wielkością i powierzchnią. Materiał (beton - przyp. red.) wszędzie jest ten sam, a cała przestrzeń wynika z abstrakcyjnego myślenia architekta. Można tam według niego umieścić każdy typ mebli, bez szkody dla ostatecznego efektu wnętrzarskiego...
Budynek mieszkalny Forsterstrasse, rok 2003
fot. www.kerez.ch
Christian Kerez, Kraków, 21.05.2007
fot. www.w-a.pl
Muzeum w Liechtenstein (miasto Vaduz) to prawdziwe wyzwanie dla Christiana Kereza, który spotkał się tam z problemem za dużej ilości przestrzeni dla danego miejsca. Wyściem było zmaterializowanie pudełka ze szlifowanego betonu, czarnego kamienia dobrze odbijającego światło. Całość właściwej treści muzeum znajduje się tylko w jego środku. Są tam elementy czterech sal wystawienniczych wraz ze zminimalizowaną ilością komunikacji, ewakuacji i pomieszczeń dodatkowych. Na przykładzie tego projektu Kerez stwierdza, że ograniczenia istniejące w świecie architektury (prawo budowalne, normy, warunki zagospodarowania i inne przepisy i nakazy) powodują, że powstaje architektura. Zadaje także nam to pytanie - czy przez tak wielką liczbę ograniczeń możemy tworzyć architekturę czy też nie?
Muzeum Sztuki w Vaduz, Liechtenstein, rok 2000
fot. www.kerez.ch
W przypadku projektu w Warszawie Christian Kerez zapytał jak architekt ma odczytać działkę? Czy jako pustkę czy też jako mocno otoczoną innymi budynkami przyszłą kubaturę? Wraz ze swoim zespołem zdecydował się nie konkurować z innymi budynkami tworząc multiplikację placu obok muzeum oraz stworzyć pewną opozycyjną lub raczej nową, charakterystyczną poziomą budowlę - otwartą i czystą architekturę. Krytykowany od wielu lat - pomnik dawnych czasów - Pałac Kultury i Nauki to zestawienie przestrzeni bardzo zamkniętych w swoich charakterze. Choć kubaturą przewyższa wiele światowych budynków muzealnych lub kongresowych to po wejściu do niego odczuwamy charakter ograniczonej wielkości. Nie ma tu mowy o otwartości lub przyjazności. Muzeum ma stanowić opozycyjną propozycję o bardzo konceptualnym charakterze.
Ubywające z każdym piętrem kolumny konstrukcyjne pozwalają na dowolną kreację wystawienniczą. Powstają przestrzenie bardzo elastyczne, które według architekta zagrażają nam dużą ilością monotonności oraz niejednoznaczności projektu, który mógłby stać w każdym innym miejscu. By temu zapobiec architekt stara się tworzyć przestrzenie bardzo charakterystyczne np. długie i szerokie sklepienia na ostatnim piętrze muzeum.
Christian Kerez, Kraków, 21.05.2007
fot. www.w-a.pl
Christian Kerez reprezentuje konceptualny nurt w architekturze. Każdy projekt i budynek to próba znalezienia parametrów, które definiują architektoniczną przestrzeń. Tytuł tego wykładu może być także odczytany jako swoisty program architektury Kereza.
Christian Kerez urodził się w 1962 w Maracaibo w Wenezueli. Między 1982-1988 studiował architekturę w Szwajcarskim Federacyjnym Instytucie Technologii w Zürichu, gdzie od 2001 roku jest profesorem architektury. W latach 90-tych zajmował się fotografią architektury, a między 1991 i 1993 pracował dla biura Rudolf Fontana & Partner AG. Od 1993 roku prowadzi swoje własne biuro architektoniczne w Zürichu. Do jego najważniejszych projektów nalezą Schulanlage Leutschenbach (2007), Dom wielorodzinny na Forsterstrasse (2003), Dom szkolny Eschenbach (2003), Kunstmuseum Liechtenstein in Vaduz (2000) oraz kaplica Oberrealta (1993). Christian Kerez jest zwycięzcą międzynarodówego konkursu architektonicznego na budynek Muzeum Sztuki Współczesnej w Warszawie (2007).
Christian Kerez, Kraków, 21.05.2007
fot. www.w-a.pl
Christian Kerez, Kraków, 21.05.2007
fot. www.w-a.pl
Realizacja Christiana Kereza w Vaduz (Liechtenstein):
fot. www.w-a.pl
