O wybraniu danej oferty w ogłoszonym przetargu w zdecydowanej większości przypadków decyduje cena. Jednak czasem gołym okiem widać, że zaoferowana kwota jest nierealna, a mimo to, taka oferta wygrywa. Niestety bardzo często odbija się to na jakości wykonywanych usług budowlanych. Wykonawca chcąc mimo wszystko zarobić na danej inwestycji jest zmuszony zastosować tańsze materiały o niższej jakości oraz gorszą technologię. W ostateczności dochodzi do tego, że nie płaci on podwykonawcom za świadczone na rzecz danej inwestycji prace.
Niestety większość urzędników, którzy decydują o rozstrzygnięciu przetargów na zamówienia publiczne mimo tego, że zdają sobie dobrze sprawę z tego, że dana inwestycja nie może być zrealizowana po tak niskich kosztach, woli wybrać najtańszą ofertę. Duże znaczenie ma obawa przed posądzeniem o stronniczość lub o przyjęcie korzyści majątkowej w razie jakiejkolwiek kontroli. Wybranie przez urzędnika najtańszej oferty zapewnia mu bezpieczeństwo, gdyż żaden organ kontrolny nie jest w stanie zakwestionować ceny, natomiast jeśli chodzi o pozostałe niepoliczalne kryteria zawsze mogą pojawić się wątpliwości. Dosyć często dochodzi do tego proste lenistwo, gdyż opis dodatkowych kryteriów branych pod uwagę w wyborze oferty wymaga większego zaangażowania i wysiłku, a tylko nieliczni chcą zadać sobie ten trud.
Prawo dopuszcza odrzucenie oferty, której cena jest rażąco niska, jednak bardzo często bywa tak, że zaniżoną cenę bardzo trudno jest udowodnić. Nie istnieje również żadna definicja, określająca wysokości rażąco niskiej ceny. Urzędnikom trudno jest więc udowodnić, że cena była rażąco niska, bardzo często nie są również w stanie ocenić, czy wyliczenia przedstawione przez wykonawcę są rzetelne. Widzą to jednak pozostali uczestnicy przetargu, którzy przeglądając wyniki zakończonych konkursów np. na portalu eurobudowa.pl, zdają sobie sprawę, że za taką kwotę nie można zrealizować w pełni danego zlecenia.
Jeśli nadal najważniejszym kryterium decydującym o wyborze danej oferty będzie cena, to zamówienia publiczne coraz częściej będą powierzane nierzetelnym wykonawcom. Coraz częściej będą zdarzały się również sytuacje, w których podwykonawcy pozostaną bez wynagrodzeń lub po pewnym czasie okaże się, że niedawno zrealizowana inwestycja nadaje się wyłącznie do remontu. Jeśli chodzi o branżę budowlaną to nie cena powinna w głównej mierze świadczyć o atrakcyjności danej oferty. Równie ważne są przecież pozostałe kryteria, takie jak zastosowana technologia, parametry techniczne, funkcjonalność, termin, w jakim zlecenie zostanie wykonane czy długość udzielonej przez wykonawcę gwarancji na taką inwestycję. Pod uwagę powinno brać się też taki czynnik jak koszt eksploatacji danego obiektu, jego późniejszy serwis, czy łatwość przeprowadzenia remontów w przyszłości.
Wybierając najtańszą ofertę warto przynajmniej sprawować rzetelny nadzór nad realizacją danej inwestycji, by przekonać się, czy wykonawca rzeczywiście wykonuje wszystkie czynności i stosuje odpowiednie materiały zgodnie ze swoją deklaracją złożoną w ofercie przetargowej.
